Wie de bubbels ècht heeft uitgevonden

Frans Bubbelonië rond Epernay kan wel inpakken met dat verhaal over Dom Perignon, de monnik die met frisse tegenzin als eerste en enige de bubbels in vergist druivenap zou hebben uitgevonden. Dat is naar Britse opvattingen een verzinsel dat bij de arrogantie van de champagne-Galliërs hoort, die daarmee hun vermeende onaantastbaarheid in stand willen houden. Als ook maar iemand het waagt om buiten deze miljardairs-enclave ‘methode champenoise’ op een etiket te zetten, doet de Benedictijner pater hem met posthume terugwerkende kracht alsnog in de bubbelban. Meeliften op het ‘prestige’ van deze overvragende bruis-magnaten lukt zelfs de slimste wetsontduiker niet. De bubbelpolitie in de krijt-rijkste streek van het land is er alerter dan de boevenvangers in Parijs.

Best mogelijk, zeggen de Britten, maar de eer van die uitvinding komt óns en niemand anders toe. Want in 1662 maakte de Engelse wetenschapper Christopher Merrett bij de Royal Society schriftelijk bekend dat het toevoegen van een flinke hoeveelheid suiker of melasse Franse wijn ‘sparkling’ maakt. Dat is zo´n 30 jaar eerder dan de hoogeerwaarde Fransman z´n vondst deed. De Britse ‘claim’ is eens te meer van betekenis, nu zuid-Engeland bubbelwijnen voortbrengt die in competities hoog scoren. Franse champagnehuizen voelen zich daardoor al zó bedreigd dat ze daar grond hebben aangekocht om eigen activiteiten te ontwikkelen. Die bodem heeft dezelfde eigenschappen als die in de champagne-streek, maar heeft bovendien het voordeel aan een mild zeeklimaat onderhevig te zijn. Op flessen die daar dan vandaan komen zou daarom moeten staan: “Merrett method’’,vindt Roy Cadman, president van English Wine Society. Hij vindt dat de Fransen te lang hebben neergekeken op wat ze bij de buren over het Kanaal als ‘petits mousseux’ beschouwden. Dat blijken nu wijnen van ´wereldklasse´ te zijn, dankzij het opschuiven van klimaatzones en de toegenomen vaardigheden bij wijnmakers.

De Daily Mail heeft eerder uitgelegd waarom Merret uit het vergeetboek moet komen en de hoogste bubbel-eer toekomt.

 Champagne is the most quintessentially French drink, and the pride of a whole nation.

But there could be consternation across the Channel after a claim that champagne was invented by an Englishman.

Born in 1614, self-taught West Country scientist Christopher Merrett came from an area better known for producing cider.

However, records show he devised two techniques that were fundamental to making champagne decades before Benedictine monk Dom Perignon, who is usually associated with the invention of the ultimate luxury drink.

He used techniques from the cider industry to control the second fermentation which makes wine fizzy and - crucially - invented the stronger glass needed to prevent the bottle exploding.

Merrett, also spelled Merret, gave a paper to the Royal Society in 1662 describing how adding 'vast quantities of sugar and molasses' to French wine made it taste 'brisk and sparkling'.

That was more than 30 years before Dom Perignon's work at the Abbey of Hautvillers at Epernay marked the 'official' beginning of a multi-million-pound industry which the French have jealously protected ever since.Merrett also carried out experiments which led to his masterwork The Art of Glass, explaining how stronger bottles could be blown by adding iron, manganese or carbon to the molten mixture.

Tough glass was essential to prevent the pressure created by the fermenting wine causing the bottles to explode.

Early French accounts of champagne production describe the revolutionary bottles as being made of 'verre anglais', or English glass.

Merrett's crucial contribution to the history of both champagne and cider is recounted by author James Crowden in his new book, Ciderland.

He said yesterday: 'The French will no doubt guard their rights to the methode champenoise to the last cork and rigorously prevent anyone using the champagne name outside their tightly-controlled region.

'But they cannot claim, however ingenious they are, to have invented the method for the simple reason they did not have the new stronger English bottles.

'It is the invention and manufacture of these bottles that is the key to the whole enigma as much as the addition of the extra sugar.'

The French have played down Mr Crowden's claim, insisting that while the fermentation technique is 'interesting', the drink Merrett proposed would have borne little relationship to champagne.